Тывада бо сөөлгү он чыл иштинде хөглүглер болгаш тывынгырлар клувунуң (КВН) хемчеглери чылдың-на эртип турарын, школалар, ортумак болгаш дээди өөредилге черлеринде шимчээшкинниң сайзырап келгенин, мырыңай ам Чазак Даргазының кубогу чедир өзүп келген фестиваль дег билир бис. Бо клубтуң киржикчилери бо чылын база элээн немежир. Декабрь 4-де Улусчу чогаадылга бажыңынга «Каткы-биле дең эргелиг бис» («Равные по смеху») деп төлевилелдиң түңнел концерти болуп эртер.
Ук төлевилелди чогаадып, боттандырар деп шиитпир Улусчу чогаадылга төвүнүң эрттирип турары хемчеглериниң бирээзиниң соонда хүлээп алдынган. Тускай грант кылдыр ону ажылдап кылырынга улуг үлүг-хуузун төптүң оралакчы даргазы Виктория Хомушку база «Тывада хөглүглер болгаш тывынгырлар клувунуң шимчээшкини» деп организациязының удуртукчузу Сылдыс Калынду кииргеннер. Чазын Тывадан Россияның Президентизиниң грантылар фондузунче ук төлевилелди деткиириниң дугайында чагыг киирдинген турган. Республикадан фондуже киирген 20 ажыг чагыглар аразындан кадыының байдалы кызыгаарлаттынган улустарның уран-талантызын деткиир, оларны чаңгыс черге чыып, хөглүглер болгаш тывынгырлар клувунуң ажылынче киириштирип, олар-биле мөөрей эрттирер деп төлевилел деткимчени алган.
«Каткы-биле дең эргелелиг бис» – бо төлевилел дээрге кадык-шинээ кызыгаарлаттынган улустарны болгаш баштактанырынга сундулугларны демнеп, эптештирер, ылгал чок деңге турупкаш, сценадан хүнде тургустунган делегейде, чуртта, ниитилелде болуушкуннарны шоодуп, каткы-биле сойгалаарынче кыйгырган. Октябрь айда төлевилелдиң баштайгы таныштырылгазын Тываның социал политика талазы-биле сайыдының хүлээлгезин күүседип турар Амур Увангурнуң киржилгези-биле ужуражылгага чоруткан. Аңаа Республиканың караа көрбестер ниитилелиниң, Кызыл хоорайның инвалидтер ниитилелдериниң кежигүннери база келген.
Ук төлевилелдиң сорулгалары – беш аңгы командаларны чыып алыры, киржикчи бүрүзүнге тускай өөредиглиг ужуражылгаларны эрттирери, командаларга башкыларны тускайлап, быжыглаары, аңгы-аңгы темаларга стенд-ап хевирге баштак монологтарны белеткээри. Шак бо ажыл октябрь ортан үезинден чорудуп эгелей берген. Социал четкилерде ravnieposmehu деп аттыг арыннарны ажыдып, инвалидтерниң болгаш оларны деткип келген киржикчилерниң белеткелин чырыдып турар.
Бо хүнде коляскалыг спортчуларның командазы тургустунган. Олардан караа көрбестер ниитилелиниң болгаш Кызылдың инвалидтериниң командалары база чыда калбайн, ужуражылгаларны эрттирип, тренер-биле баштактаныр уран чүүлдүң чажыттарын шиңгээдип ап турарлар. «Үнү чок улус сценага баштактанып шыдаар бе? Көрүкчүлер бисти билип аптар бе?» деп айтырыгларны Россияның Тывада кулаа дыңнавас инвалидтер ниитилелиниң кежигүннери салып турар. Чүге болбас деп? Хол шимчээшкини-биле ырыны ырлап турар болганда, баштактанып база болур. Билдингир кулаа дыңнавас стенд-ап комиктер, чугаалакчылар бар болгай. Чижээ, Электросталь хоорайда чурттап чоруур Зина Нестеркина, үнү чок видеоблогер. Оон youtubе-каналында 19 муң ажыг кижи бижиттирген. Ында ол кулаа дыңнавас улустуң амыдыралындан солун, хөглүг болуушкуннарны имнеп тургаш, чугаалап, баштак видеоларны бижиткеш, салып турар.
«Каткы-биле дең эргелиг бис» деп төлевилелдиң база бир онзагай талазы – командага харык-шинээ кызыгаарлыг улустан өске баштактанырынга ынак, КВН-ни сонуургап чоруур кадык кижилер база киржип болур. Төлевилелге киржир күзелдиглерни Улусчу чогаадылга төвүнде 2-37-21 дугаарлыг телефонче долгап, солун болгаш тускай хемчегге киржиринче кыйгырдывыс. Төлевилелдиң түңнел чадазы – отчеттуг концерт. Ол декабрь 4-те Кызылга Улусчу чогаадылга төвүнге болуп эртер.
"Шын" солуннуң арнындан: КУЛЬТУРА АДЫРЫНДА КАТКЫ-БИЛЕ ДЕҢ ЭРГЕЛИГ БИС
16 Ноя.
